Tại Việt Nam, BYT chưa ban hành hướng dẫn tiêm vắc xin Covid-19 cho trẻ em 5 - dưới 12 tuổi. Tuy nhiên, theo hướng dẫn tại nước ngoài, trường hợp trẻ bị thiếu men G6PD, hay chảy máu cam, chảy máu chân răng, không phải giai đoạn cấp tính, vẫn có thể tiêm được vắc xin Covid-19 của hãng Pfizer. Vitamin C liều cao tiêm tĩnh mạch đã gây tử vong, do đó dùng thuốc tiêm tĩnh mạch là cách dùng không hợp lý và không an toàn. Người bệnh thiếu hụt G6PD dùng liều cao vitamin C tiêm tĩnh mạch có thể bị chứng tan máu. Huyết khối tĩnh mạch sâu cũng đã xảy ra sau khi dùng liều cao vitamin C. Trường hợp người được tiêm chủng không giảm sưng đau tại chỗ tiêm và nhức mỏi người sau 2 - 3 ngày dùng thuốc Acetaminophen hoặc những người từng có tiền sử phản ứng quá mẫn với Acetaminophen hoặc có bệnh lý thiếu hụt men Glucose-6- phosphat dehydrogenase (G6PD), thuốc Tiêm chủng; Bảo hiểm Hồng Ngọc; Dịch vụ cấp cứu; Cơ xương khớp; người thiếu hụt men G6PD; người say rượu; người có bệnh tim mạch, phổi, thận, gan hoặc thiếu máu thì không được sử dụng paracetamol. Tóm lại, dù paracetamol là một thuốc khá an toàn và được bán Thiếu men G6PD. Khi thiếu men này hồng cầu sẽ dễ bị vỡ khi uống vài loại thuốc. Nhiều bệnh viện sản lớn có xét nghiệm tầm soát khi sinh xem bé có thiếu men G6PD không. Khi xét nghiệm dương tính thì không cần quá lo lắng: thức ăn thông thường thì không làm hại được bé Vay Tiền Nhanh. Tiêm vắc xin phòng một số bệnh bắt đầu từ giai đoạn sơ sinh là việc cần thiết để đảm bảo cho bé có một hệ miễn dịch tốt hơn trong những năm tháng đầu đời. Ngay vài ngày sau khi tiêm các mũi vắc xin cơ bản cho bé, cơ thể bé sẽ có những phản ứng miễn dịch đầu tiên. Hiểu rõ các phản ứng này, bố mẹ sẽ biết cách chăm sóc bé và tránh được những lo lắng thái quá đặc biệt là đối với những bố mẹ có con mắc bệnh thiếu men G6PD. CÁC MŨI TIÊM PHÒNG CƠ BẢN Để việc tiêm phòng mang lại hiệu quả tốt nhất thì thời điểm tiêm phòng, tiêm nhắc lại cần được lưu ý thực hiện đúng cho từng bệnh. Theo quyết định số 845/2010/QĐ-BYT ngày 17/03/2010, chương trình tiêm chủng mở rộng được áp dụng như sau LƯU Ý CHUNG KHI ĐƯA TRẺ ĐI TIÊM PHÒNG - Chọn thời điểm thích hợp để đưa trẻ đi tiêm phòng ngoài việc cho trẻ tiêm theo đúng lịch gia đình cũng nên đưa trẻ đi tiêm phòng khi sức khỏe trẻ hoàn toàn khỏe mạnh, không đưa trẻ đi tiêm trong các trường hợp + Trẻ đang mắc bệnh cấp tính, thường biểu hiện sốt cao, mệt mỏi, ho, sổ mũi, tiêu chảy... + Trẻ mới khỏi các bệnh nói trên, nhưng còn đang trong thời kỳ hồi sức. + Trẻ mắc bệnh liên quan đến dị ứng, miễn dịch nên thận trọng trong vấn đề tiêm. + Với vắc xin phòng bệnh lao thì những trẻ sinh non, cân nặng chưa đạt yêu cầu dưới 2,5 kg thì tạm thời lùi thời điểm tiêm. Vắc xin được tiêm trong tháng đầu tiên đến 2 tháng tuổi. - Trẻ cần phải ở lại 30 phút tại điểm tiêm chủng để được cán bộ y tế theo dõi và kịp thời xử trí nếu có những phản ứng bất thường xảy ra. - Phân biệt các phản ứng miễn dịch thường gặp và biểu hiện bất thường ở trẻ sau khi tiêm để có cách xử trí kịp thời Các phản ứng ứng miễn dịch thường gặp Biểu hiện bất thường sau khi tiêm vắc xin - Phản ứng sốt nhẹ Sau khi tiêm trẻ có thể bị sốt nhẹ, đây là phản ứng bình thường của cơ thể với thuốc tiêm ngừa và có thể hoàn toàn tự khỏi sau 1-2 ngày. Một số trẻ có thể bị sốt cao từ 38,5oC trở lên khi đó mới cần đến việc dùng thuốc hạ sốt. Do đó chúng ta hoàn toàn không nên cho trẻ uống thuốc hạ sốt dự phòng ngay sau khi trẻ vừa được tiêm ngừa vì làm như vậy là hoàn toàn không có lợi và đôi khi sẽ gây nguy hiểm cho trẻ. Phản ứng sốt thường xảy ra với mũi tiêm Quinvaxem ngừa được 5 bệnh bạch hầu, uốn ván, ho gà, viêm gan B, vi khuẩn Hib, tiêm phòng bệnh thương hàn, - Chỗ tiêm bị sưng đỏ, đau Vấn đề này có thể tồn tại đến vài ngày nhưng đây hoàn toàn là phản ứng bình thường và sẽ tự khỏi, không đáng ngại. Có thể dùng phương pháp chườm lạnh ở chổ tiêm để làm giảm đau cho trẻ. Phản ứng viêm, sưng đỏ thường xảy ra với mũi tiêm phòng Lao và có thể để lại vết sẹo tại vị trí tiêm. - Dị ứng Có thể là Ban mề đay, ngứa toàn thân… phản ứng này thường xảy ra ở trẻ có hay bị dị ứng, các biểu hiện dị ứng này thường tự khỏi sau 1 vài ngày, nhưng nếu trẻ thấy khó chịu nhiều thì đôi khi phải dùng một số thuốc chống dị ứng. - Sốt cao Sốt trên 39oC trong nhiều ngày được cho là biểu hiện bất thường sau khi tiêm vắc xin - Các biểu hiện bất thường khác Co giật, khóc thét, quấy khóc kéo dài, li bì, bú kém, bỏ bú, khó thở, tím tái, phát ban, hoặc khi phản ứng miễn dịch thông thường nhưng kéo dài. Đưa trẻ tới ngay cơ sở y tế gần nhất để kiểm tra, theo dõi và có phương án khắc phục phù hợp. TRẺ BỊ BỆNH THIẾU MEN G6PD KHI TIÊM PHÒNG CẦN LƯU Ý GÌ? Hiện nay, chưa có nghiên cứu nào cho thấy sức khỏe trẻ bị bệnh thiếu men G6PD bị ảnh hưởng trực tiếp khi tiêm phòng những mũi ở trên. Các gia đình có bé mắc bệnh thiếu men G6PD nên đưa trẻ đi tiêm phòng theo đúng lịch. Ngoài những lợi ích mà việc tiêm phòng mang lại cho trẻ em nói chung, đối với trẻ bị bệnh thiếu men G6PD thì việc tiêm phòng sẽ giúp trẻ tránh được một số bệnh truyền nhiễm có thể gây ra các cơn tan máu cấp tính như viêm gan do viral hepatitis, virus cúm A… Như phần trên đã nói tới, sau khi tiêm phòng hệ miễn dịch của cơ thể sẽ có những phản ứng nhất định. Đây được xem là những phản ứng bình thường và dễ dàng bắt gặp ở nhiều trẻ. Đối với trẻ bị bệnh thiếu men G6PD cũng sẽ có những phản ứng này. Các bố mẹ cần hiểu để đưa bé đi tiêm và chăm sóc bé đúng cách sau khi tiêm, tránh lo lắng thái quá khi gặp các phản ứng sau tiêm thông thường. Sau khi tiêm cần theo dõi và phân biệt rõ các phản ứng miễn dịch bình thường hay bất thường ở trẻ để xử lý nhanh hoặc đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất. Riêng với trẻ bị bệnh thiếu men G6PD sau khi tiêm phòng nếu trẻ bị sốt cao trên 38,5oC gia đình có thể cho bé uống các loại thuốc hạ sốt theo đúng liều lượng quy định, tuyệt đối không cho trẻ uống quá liều và số lần quy định. Tuyệt đối không sử dụng thuốc hạ sốt có chứa aspirin hoặc thuốc có chứa thành phần là axit salicylic bởi tác dụng phụ của các loại thuốc này có thể kết hợp với thành phần của vắc xin dẫn tới những triệu chứng nghiêm trọng khác. Bạn có thể tham khảo bài viết về việc lựa chọn thuốc hạ sốt cho trẻ bị bệnh thiếu men G6PD tại đây. Nguồn Bionet tổng hợp - Tài liệu tham khảo. 1. 2. 3. HỏiChào bác sĩ,Con em hiện 2 tháng tuổi, bé được chẩn đoán là thiếu men G6DP. Vậy bác sĩ cho em hỏi mẹ cho trẻ thiếu men G6PD bú có tiêm phòng Covid được không? Em cảm ơn bác hàng ẩn danhTrả lờiĐược giải đáp bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Hải Hà - Trung tâm Nhi, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times bạn,Với câu hỏi “Mẹ cho trẻ thiếu men G6PD bú có tiêm phòng Covid được không?”, bác sĩ xin giải đáp như sauCon bạn bị thiếu men G6PD, bạn đang cho bé bú vẫn có thể tiêm được vắc-xin Covid-19, trừ vắc-xin Sputnik V của Nga. Sau khi tiêm xong bạn vẫn có thể cho bé bú bình thường và vẫn có thể sử dụng hạ sốt Paracetamol, Panadol, Efferalgan nếu bạn có phản ứng phụ là sốt sau tiêm bạn còn thắc mắc về tiêm phòng Covid, bạn có thể đến bệnh viện thuộc Hệ thống Y tế Vinmec để kiểm tra và tư vấn thêm. Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đến Vinmec. Chúc bạn có thật nhiều sức trọng! Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng. Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Nguyễn Công Cảnh, Trưởng Khoa Nhi - Sơ sinh, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng. Thiếu men G6PD là một trong số những bệnh di truyền phổ biến. Hiện trên thế giới thống kê cho thấy có đến 400 triệu người mắc bệnh này. Vậy bệnh thiếu men G6PD là bệnh gì? Có nguy hiểm không và cần phát hiện điều trị như thế nào?Thiếu men G6PD là bệnh thiếu men glucose-6 phosphate dehydrogenase khiến tế bào hồng cầu hoạt động không bình thường. Người bệnh thiếu men G6PD thường dễ dị ứng khi ăn đậu tằm hoặc sử dụng một số dược hóa chất có khả năng oxy hóa. Thiếu men G6PD được xác định là bệnh di truyền lặn trên nhiễm sắc thể X, trẻ bị bệnh này do nhận gen lặn bất thường trên nhiễm sắc thể giới tính từ bố và mẹ. Bởi vậy con trai có nguy cơ dễ mắc bệnh hơn con gái. Sự thiếu hụt men G6PD được các bác sĩ xác định do đột biến gen G6DP tại điểm Xq28, tại đây có hơn 140 loại đột biến dẫn đến sự thiếu hụt men G6PD. Các thay đổi cấu trúc này phá vỡ cấu trúc bình thường của men, làm giảm số lượng các men này trong tế bào và gây ra rối loạn chuyển hóa cơ thể. Nguyên nhân thiếu men G6PD là gì? 2. Dấu hiệu của trẻ bị thiếu men G6PD Trẻ sơ sinh khi sinh ra sẽ được thực hiện các xét nghiệm sớm để phát hiện các bệnh bẩm sinh trong đó có xét nghiệm thiếu men G6PD. Trẻ sơ sinh sẽ được các bác sĩ lấy máu khô ở gót chân đi xét nghiệm và phân tích. Nếu kết quả cho biết trẻ bị thiếu men G6PD thì cần được thực hiện thêm các xét nghiệm khác cần thiết để kết luận chắc với trẻ thiếu men G6PD không được phát hiện sớm khi sơ sinh thì cha mẹ cần nắm được các dấu hiệu điển hình của bệnh thiếu men G6PD để sớm có hướng điều trị đúng đắn cho bị thiếu men G6PD khi ăn đậu tằm hoặc sử dụng các loại thuốc, thực phẩm có chất oxy hóa cao sẽ đột ngột bị dị ứng với các biểu hiện như sốt cao, nhức đầu, đau bụng, đau thắt lưng, tim đập nhanh, khó thở, vàng da...Khi cho trẻ đi khám, xét nghiệm sẽ cho kết quả thấy tình trạng thiếu máu do tan huyết ở hồng cầu, gây thiếu máu dẫn đến vàng da, vàng mắt, suy thận. Đặc biệt khi trẻ bị vàng da nặng ở thời điểm 2 tuần sau sinh, những tổn thương gây ra rất nặng nề có thể là bại não, chậm phát triển tâm thần...Trường hợp trẻ bị thiếu men G6PD có biểu hiện nhẹ không cần quá lo lắng, chỉ cần tránh những thực phẩm, thuốc có tính oxy hóa, đảm bảo tình trạng thiếu máu được cải thiện và ổn định. Nhưng nếu có các triệu chứng nặng nề và rõ ràng hơn, cha mẹ cần cho trẻ nhập viện để được điều trị đúng cách. 3. Thiếu men G6PD có nguy hiểm không? Men G6PD được hồng cầu sản sinh ra giúp bảo vệ hồng cầu khỏi bị tấn công bởi chất oxy hóa .Thiếu men G6PD hồng cầu sẽ bị phá hủy bởi chất oxy hóa và gây ra tình trạng thiếu máu do tan huyết. Trẻ sau sinh bị vàng da nặng do thiếu men G6PD sẽ gây ra nhiều tổn thương nặng như gây bại não, chậm phát triển tinh thần và vận cạnh đó nếu không được điều trị đúng, tình trạng thiếu máu tan huyết kéo dài cùng với vàng da sơ sinh sẽ là vấn đề nghiêm trọng mà trẻ thiếu men G6PD phải đối mặt. Bởi vậy nếu phát hiện trẻ bị thiếu men G6PD thông qua sàng lọc sớm thì trẻ cần được theo dõi và khuyến cáo phụ huynh nên tránh các tác nhân dị ứng như như đậu tằm và thực phẩm, thuốc chứa chất oxy hóa để đảm bảo sức khỏe cho nhiên không phải vì thế mà người bệnh thiếu men G6PD luôn gặp nguy hiểm, họ vẫn có thể sống bình thường với điều kiện không sử dụng thức ăn, thực phẩm có khả năng oxy hóa. Lấy máu gót chân là một cách để phát hiện trẻ bị thiếu G6PD 4. Cần làm gì khi con bị thiếu men G6PD? Bác sĩ cho biết trẻ thiếu men G6PD cần được tránh những tình trạng có thể gây ảnh hưởng xấu cho sức khỏe như bị bệnh, bệnh do nhiễm khuẩn, nhiễm virus, dùng thuốc giảm đau, hạ sốt có chứa aspirin hoặc phenacetin, dùng kháng sinh thuộc nhóm sulfonamide và sullfone, các thuốc kháng sốt rét như quinine, chloroquine, primaquine, sử dụng vitamin K để điều trị nhiễm khuẩn tiết niệu, ăn các loại thức ăn chế biến từ đậu tằm, tránh tiếp xúc với băng phiến, long não, và không nên hiến mẹ cần nhớ những điều sau khi có con bị thiếu men G6PDKhông sử dụng các loại dược phẩm, thức ăn hoặc những chất có thể gây tan huyếtNhắc nhớ nhân viên y tế về tình trạng thiếu men G6PD của trẻ khi đưa trẻ đến bệnh việnKhông sử dụng long não, băng phiến để cho vào tủ quần áo, chăn màn, giường gối...Cảnh giác với một số loại thuốc nam, thuốc đông y và các loại đậu vì có thể chứa chất oxy hóaMẹ cho con bú không được sử dụng những thức ăn hoặc dược phẩm không được sử dụng ở người bị thiếu men G6PD vì có thể đi vào cơ thể trẻ qua sữaKhông nên tự ý mua thuốc cho trẻ mà không có chỉ định của bác sĩĐể hạn chế nguy cơ trẻ bị thiếu men G6PD thì xét nghiệm sàng lọc trước sinh và sau sinh là điều rất quan trọng. Tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec, cái gói chăm sóc THAI SẢN TRỌN GÓI sẽ bao gồm các xét nghiệm sàng lọc trước sinh và sau sinh phát hiện thiếu men G6PD cho bé ngay sau khi sinh. Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng. Bạn có biết lấy máu gót chân để làm gì không? XEM THÊM Nên sử dụng thuốc hạ sốt nào cho trẻ mắc bệnh thiếu men g6pd? Thiếu men G6PD ở trẻ sơ sinh có liên quan đến bệnh tan máu bẩm sinh không? Thiếu men G6PD ở trẻ sơ sinh gây ra bệnh gì? HỏiChào bác sĩ,Bé nhà em 7 tuổi, bị thiếu men G6PD. Bé hay bị chảy máu cam và chảy máu chân răng, nhẹ cân. Vậy bác sĩ cho em hỏi trẻ thiếu men G6PD có tiêm vắc xin phòng Covid được không? Em cảm ơn bác sĩ. Khách hàng ẩn danh Trả lờiĐược giải đáp bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Hải Hà - Trung tâm Nhi, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times bạn,Với câu hỏi “Trẻ thiếu men G6PD có tiêm vắc xin phòng Covid được không?”, bác sĩ xin giải đáp như sauTheo quyết định 5002/ QĐ-BYT ban hành 29/10/2021 về việc Hướng dẫn khám sàng lọc trước tiêm tiêm chủng vắc xin phòng Covid-19 đối với trẻ em 12 - dưới 18 tuổi thì các trường hợp có tiền sử phản ứng phản vệ rõ ràng với vắc xin Covid-19 lần trước mới chống chỉ định tiêm vắc xin Covid-19 cùng loại và tạm hoãn tiêm khi trẻ đang mắc các bệnh lý cấp tính và mạn tính tiến triển. Những trường hợp trẻ cần tiêm vắc xin tại bệnh viện khi mắc các bệnh lý bẩm sinh, mạn tính ở tim, phổi, hệ thống tiêu hóa, tiết niệu, máu hoặc nghe tiếng tim, phổi bất thường hay có tiền sử phản vệ độ 3 trở lên với bất kì nguyên nhân nào. Tại Việt Nam, BYT chưa ban hành hướng dẫn tiêm vắc xin Covid-19 cho trẻ em 5 - dưới 12 tuổi. Tuy nhiên, theo hướng dẫn tại nước ngoài, trường hợp trẻ bị thiếu men G6PD, hay chảy máu cam, chảy máu chân răng, không phải giai đoạn cấp tính, vẫn có thể tiêm được vắc xin Covid-19 của hãng Pfizer. Bé nhà bạn cần phải tiêm vắc xin vì khi được tiêm vắc xin sẽ giúp cơ thể bé được bảo vệ tốt hơn, sẽ giảm tỷ lệ nhiễm bệnh và biến chứng khi nhiễm virus SARS-CoV2. Bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ điều trị để đánh giá tình trạng bệnh lý của bé. Trước khi tiêm chủng, bạn cần kê khai đầy đủ tiền sử, bệnh sử, thuốc đang sử dụng của để bác sĩ khám sàng sàng lọc trước tiêm chủng khám và tư vấn xem bé nhà bạn có đủ điều kiện để tiêm chủng vắc xin phòng Covid-19 hay bạn còn thắc mắc về tiêm vắc xin phòng Covid, bạn có thể đưa bé đến bệnh viện thuộc Hệ thống Y tế Vinmec để kiểm tra và tư vấn thêm. Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đến Vinmec. Chúc bạn có thật nhiều sức trọng! Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng. Thiếu men G6PD là bệnh gì? Thiếu men G6PD là một bệnh lý di truyền gen lặn trên nhiễm sắc thể giới tính X. G6PD là chữ viết tắt của glucose-6-phosphate dehydrogenase. Đây là một loại men có trong cơ thể người, duy trì tính bền vững của màng tế bào, đặc biệt khi tế bào bị “tấn công” bởi các tác nhân oxy hóa có trong thức ăn, thuốc hay các tác nhân gây bệnh xâm nhập từ môi trường bên ngoài, và stress. Đậu fava là một trong những tác nhân gây di ứng thường gặp nhất, làm giảm sức bền của màng hồng cầu ở những người thiếu men G6PD nên bệnh còn có tên gọi là Favism. Khi mắc bệnh thiếu men G6PD, tế bào hồng cầu của người bệnh trở nên dễ vỡ trước các tác nhân oxy hóa kể trên. Tình trạng này được gọi là huyết tán do thiếu men G6PD, nếu kéo dài sẽ gây thiếu máu huyết tán. Trong hầu hết các trường hợp, người bệnh không biểu hiện bất kỳ triệu chứng gì cho đến khi tiếp xúc với các yếu tố khởi phát. Lúc đó các triệu chứng như vàng da, nước tiểu đậm màu, thở nhanh, mệt mỏi sẽ xuất hiện. Biến chứng của bệnh bao gồm thiếu máu và vàng da sơ sinh. Tổ chức Y tế Thế giới phân loại các rối loạn di truyền G6PD thành năm nhóm, ba trong số đó là các trạng thái thiếu hụt men G6PD. Nhóm I Thiếu hụt nghiêm trọng độ hoạt động <10% với thiếu máu tán huyết mạn tính Nhóm II Thiếu hụt nghiêm trọng độ hoạt động <10%, tan máu không liên tục Nhóm III Thiếu hụt vừa phải độ hoạt động 10-60%, tan máu chỉ xảy ra khi phơi nhiễm với các yếu tố khởi phát. Nhóm IV Biến thể không thiếu hụt, không để lại di chứng lâm sàng Nhóm V Tăng hoạt tính enzyme, không để lại di chứng lâm sàng Bệnh thiếu men G6PD là bệnh lý di truyền phổ biến, gặp ở gần 400 triệu người trên thế giới, ước tính tỷ lệ mắc bệnh khoảng 3-5%. Bệnh thường gặp ở các khu vực như châu Á, châu Phi, Địa Trung Hải, trong đó châu Phi là châu lục có tỷ lệ mắc bệnh cao nhất. Nam giới bi ảnh hưởng nhiều hơn nữ giới. Năm 2015, thiếu men G6PD được cho là nguyên nhân gây ra hơn trường hợp tử vong. Thiếu men G6PD là bệnh lý bất thường enzym ở người phổ biến đứng thứ hai, sau bệnh thiếu hụt men ALDH2. Di truyền Nguyên nhân gây bệnh thiếu men G6PD là sự khiếm khuyết gen trên nhiễm sắc thể giới tính X. Nam giới bình thường chỉ có một nhiễm sắc thể giới tính X XY trong khi nữ giới có tới 2 nhiễm sắc thể giới tính X XX. Vì vậy bệnh dễ biểu hiện ở nam giới hơn. Nữ giới cần đến sự biến đổi ở cả cặp nhiễm sắc thể giới tính mới gây thiếu men G6PD. Một đứa trẻ mắc bệnh do nhận gen lặn bất thường từ người bố và/hoặc mẹ. Một số trường hợp có thể xảy ra như sau Nếu bố khỏe mạnh kết hôn với mẹ khỏe mạnh nhưng mang gen bệnh Xác suất sinh con gái bị thiếu men G6PD 0% Xác suất sinh con gái khỏe mạnh nhưng mang gen bệnh 50% Xác suất sinh con trai bị thiếu men G6PD 50% Xác suất sinh con trai khỏe mạnh 50% Nếu bố bị thiếu men G6PD kết hôn với mẹ khỏe mạnh và không mang gen bệnh Xác suất sinh con gái bị thiếu enzym G6PD 0% Xác suất sinh con trai bị thiếu enzym G6PD 0% Xác suất sinh con gái khỏe mạnh nhưng mang gen bệnh 100% Nếu bố bị thiếu men G6PD kết hôn với mẹ khỏe mạnh nhưng mang gen bệnh Xác suất sinh con gái bị thiếu men G6PD 50% Xác suất sinh con gái bình thường nhưng mang gen 50% Xác suất sinh con trai bị thiếu men G6PD 50% Xác suất sinh con trai hoàn toàn bình thường 50% Nếu bố và mẹ cùng bị bệnh thiếu men G6PD thì sinh con trai hay gái đều có xác suất bị bệnh là 100%. Yếu tố khởi phát Người bị thiếu men G6PD thông thường chỉ biểu hiện triệu chứng khi tế bào hồng cầu trong máu phơi nhiễm với các yếu tố khởi phát bệnh, chia làm 3 nhóm như sau Thức ăn hạt đậu tằm là tác nhân phổ biến nhất. Thuốc một vài loại thuốc đã được chứng minh thúc đẩy bệnh bao gồm aspirin, sulfamide, xanh methylen, vitamin C liều cao, quinine và các loại thuốc điều trị sốt rét có nguồn gốc từ quinine, hoạt chất chứa naphthalene. Nhiễm trùng virus, vi khuẩn như Hemophylus Influenza, liên cầu tan huyết, Rickettsia, virus viêm gan. Hầu hết người bị bệnh thiếu men G6PD không có dấu hiệu gì bất thường cho đến khi họ tiếp xúc với các yếu tố khởi phát. Triệu chứng lâm sàng có thể gặp lúc này bao gồm Mệt mỏi, chóng mặt, có thể có sốt Khó thở, mạch nhanh Nước tiểu đậm màu Vàng da và/hoặc vàng lòng trắng của mắt. Các triệu chứng của bệnh thay đổi tùy theo thể bệnh Thể cấp tính Bắt đầu xuất hiện sau 24-48 giờ kể từ phơi nhiễm với các yếu tố khởi phát. Biểu hiện trên lâm sàng với sốt cao, nôn ói, đau bụng, da xanh xao, niêm mạc nhạt màu, nước tiểu đậm màu, có thể vào sốc do tan huyết và suy thận cấp. Bệnh thường hồi phục sau vài tuần. Thể vàng da ở trẻ sơ sinh Tiền sử có anh chị em ruột bị vàng da tương tự sau sinh Trẻ sơ sinh sinh ra có biểu hiện vàng da, thiếu máu diễn tiến nhanh. Vàng da xuất hiện trong 24 giờ đầu sau sinh là một dấu hiệu nặng. Thông thường triệu chứng vàng da xuất hiện vào ngày thứ 2, thứ 3 sau sinh Biểu hiện bất thường về thần kinh như li bì, bỏ bú, quấy khóc bất thường cần nghĩ đến biến chứng vàng da nhân. Nếu không điều trị kịp thời, sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển trí não trong tương lai. Những thương tổn này là không hồi phục. Bệnh thiếu men G6PD là một bệnh lý di truyền nên không lây nhiễm giữa người bệnh sang người lành thông qua các con đường tiếp xúc thông thường. Đối tượng nguy cơ dễ mắc bệnh thiếu men G6PD bao gồm Giới tính nam Chủng tộc người châu Á, châu Phi, Địa Trung Hải, đặc biệt là người Mỹ gốc Phi. Tiền sử gia đình có người thân trong gia đình mắc phải bệnh lý này, nhất là các thành viên thế hệ 1 như bố mẹ, con cái và anh chị em ruột. Khi một người có người thân mắc bệnh thiếu men G6PD thì người này rất có thể cũng đang mang gen bệnh. Các cách phòng ngừa và kiểm soát bệnh thiếu men G6PD Sàng lọc sơ sinh bệnh lý thiếu men G6PD hiện nay, cùng với bệnh lý suy giáp bẩm sinh và tăng sinh tuyến thượng thận bẩm sinh, thiếu hụt men G6PD được tiến hành tầm soát đồng thời bằng cách lấy máu tĩnh mạch tại hầu hết các bệnh viện lớn trên cả nước. Thời điểm tốt nhất để tầm soát là từ khi trẻ được 3 đến 7 ngày tuổi. Việc tầm soát sớm, phát hiện sớm có ý nghĩa lớn trong việc hạn chế khởi phát bệnh và phòng ngừa các biến chứng của bệnh, trong đó có vàng da nhân. Khám sàng lọc tiền hôn nhân phát hiện người mang gen bệnh, hạn chế kết hôn giữa những người bị thiếu men G6PD nhưng chưa bộc lộ triệu chứng. Tiêm phòng đầy đủ cho trẻ nhỏ bị thiếu men G6PD Đến gặp bác sĩ tư vấn khi có người thân trong gia đình mắc bệnh Tránh tiếp xúc với các yếu tố khởi phát bệnh đã biết và các yếu tố đặc thù trên từng bệnh nhân. Đến khám ngay khi có các triệu chứng bất thường để kiểm soát tốt bệnh và giảm nhẹ các biến chứng. Việc chẩn đoán xác định bệnh thiếu men G6PD được xác định bằng xét nghiệm định lượng men G6PD trong cơ thể. Các triệu chứng lâm sàng tuy không riêng biệt nhưng có ý nghĩa gợi ý, đặc biệt ở những bệnh nhân có tiền sử gia đình mắc bệnh hoặc mang gen bệnh. Các xét nghiệm cận lâm sàng khác bao gồm Công thức máu hemoglobin, số lượng hồng cầu. Men gan loại trừ các nguyên nhân khác gây vàng da LDH lactate dehydrogenase đánh giá độ nặng của tình trạng tan máu Test Coombs Định lượng bilirubin máu Phân tích nước tiểu Điều trị bệnh thiếu men G6PD quan trọng nhất là loại bỏ các yếu tố khởi phát một đợt cấp, bao gồm Tránh dùng thức ăn hay các loại thuốc đã được xác định gây tan máu. Tiêm vaccine phòng bệnh có thể chống lại một vài tác nhân gây nhiễm khuẩn như virus viêm gan A, virus viêm gan B. Trong thể bệnh cấp tính, khi tan máu đang xảy ra, truyền máu có thể cần thiết để điều trị bệnh. Truyền máu là phương pháp điều trị làm giảm nhẹ triệu chứng có hiệu quả nhất vì tế bào hồng cầu trong máu người cho không bị thiếu hụt men G6PD nên sẽ tồn tại lâu hơn để cung cấp đủ oxy cho cơ thể. Trong những trường hợp nặng phải cần đến lọc máu khi có suy thận cấp. Cắt lách là phương pháp điều trị ngoại khoa có hiệu quả trên một vài bệnh nhân vì lách là nơi các tế bào hồng cầu bị bắt giữ và phá hủy. Các thuốc như vitamin E và selenium, mặc dù là các tác nhân chống oxy hóa nhưng không có tác dụng điều trị bệnh. Xem thêm Thiếu men G6PD là bệnh gì? Có nguy hiểm không? Thiếu men G6PD ở trẻ sơ sinh gây ra bệnh gì? Bệnh vàng da ở trẻ sơ sinh Phân biệt vàng da sơ sinh sinh lý và vàng da bệnh lý 3 loại bệnh được sàng lọc sơ sinh bằng xét nghiệm máu Vì sao cần sàng lọc sơ sinh sau khi trẻ chào đời? Gói khám tiền hôn nhân cơ bản

thiếu g6pd có tiêm phòng được không